Pracownia Duży Pokój jest instytucją kultury tworzoną od 2010 r. przez 5 organizacji pozarządowych:
Fundację Picture Doc, Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna, Stowarzyszenie Rozwój w Biały Dzień, Stowarzyszenie Inicjatywa Wolna Białoruś oraz Stowarzyszenie 61. Działamy nieprzerwanie, w centrum Warszawy, z początku przy ul. Koszykowej 24, a od 2014 r. przy ul. Wareckiej 4/6 róg Kubusia Puchatka.
Pracownia Duży Pokój powstała jako miejsce dla artystów, będących w pół kroku między szkołą czy działaniem amatorskim, a profesjonalną drogą twórczą. W obydwu lokalach, które wygraliśmy jako DP w konkursie „Lokal na Kulturę” realizowaliśmy te same założenia: organizujemy przestrzeń twórczą dla autorów wystaw, zespołów pracujących nad spektaklem, reżyserów castingów oraz przestrzeń spotkań, debat, promocji książek i spotkań organizacji czy instytucji, które chciałyby popracować w niebanalnym otoczeniu. Zapewniamy im pustą przestrzeń i zaplecze kuchenno–sanitarne, udostępniamy rzutnik, nagłośnienie, sprzęt komputerowy, pomagamy w promocji. Jednocześnie poszczególne organizacje tworzące PDP realizują tu swoje projekty: fotograficzne, dokumentacyjne, badawcze, dziennikarskie, wydawnicze.
Do współpracy nie tyle zapraszamy, co jesteśmy otwarci na zgłoszenia. Selekcji dokonujemy w konkursach na wystawy, ale „Salę na Próbę” udostępniamy każdemu, kto chciałby zrealizować projekt, nie dłużej jednak niż trzykrotnie, dzięki czemu więcej twórców może skorzystać z naszej przestrzeni.
To w Dużym Pokoju swoje pierwsze próby miał Teatr Improwizowany, tu wystawę swoich prac miała zdolna malarka młodego pokolenia Katarzyna Dyjewska, do października 2019 r. asystentka w katedrze malarstwa ASP, tu odbyły się dyskusje promocyjne wokół książek m.in. Macierzyństwo non-fiction: relacja z przewrotu domowego Joanny Woźniczko-Czeczott, Kierunek zachód, przystanek emigracja dr Magdaleny Wnuk, a wiosną 2019 r. w ramach programu Wolność odbyła się wystawa prac Chrisa Niedenthala, wraz z towarzyszącym mu trzydniowym cyklem spotkań i warsztatów dla młodych fotografików, tutaj odbywał się m.in. międzynarodowy festiwal performensu WIPAW, pracowało jury festiwalu filmów dokumentalnych Watch Docs czy festiwal im. Jacka Kuronia. Regułą są debaty antropologiczne organizowane we współpracy z Instytutem Etnologii UW czy Polskim Towarzystwem Ludoznawczym, tu odbywały się castingi oraz próby m.in. do filmu “Tarapaty” (do pierwszej i drugiej części) w reż. Marty Karwowskiej, współfinansowanego przez Polski Instytut Sztuki Filmowej (film nominowany do nagrody Złote Lwy), tu także odbywały się castingi i próby do spektaklu “Kolorowa, czyli Biało-czerwona”, który porusza tematy ksenofobii, szowinizmu, manipulacji. Spektakl miał już ponad 300 wystawień, grany jest w całej Polsce, a także próby do spektaklu Hipergenitalia Witkacego nagrodzonego w 2015 r. Grand Prix oraz nagrodą jurora Honorowego podczas Konkursu Interpretacji Dzieł Stanisława Ignacego. Tu także kręcony był teledysk Marty Zalewskiej.
Przez blisko dekadę prowadziliśmy różne formy pracy z artystami, starając się szukać form wsparcia i twórczego rozwoju. Zrealizowaliśmy m.in. trzymiesięczne rezydencje dla młodych artystów w ramach projektu Scena/Debiuty. Efektem było wyprodukowanie 8 unikalnych dzieł – spektakli,wystaw oraz filmu. Artyści biorący udział w Scenie/Debiuty otrzymali od DP wsparcie finansowe,merytoryczne i techniczne.
Ostatnim, zakończonym właśnie dużym projektem artystycznym realizowanym przez jedną z organizacji tworzących PDP – Stowarzyszenie Rozwój w Biały Dzień i Kasię Rysiak – do którego zaprosiliśmy młodych fotografików jest projekt Fotony, kilkumiesięczny projekt artystyczno- edukacyjny wykorzystujący analogowe i szlachetne techniki fotograficzne w połączeniu z warsztatami sitodruku, introligatorstwa, tworzenia projektów artystycznych i książek fotograficznych, na aparatach małego, średniego i wielkiego formatu, z użyciem czarno-białych negatywów, barwnych slajdów oraz szklanych płyt i we współpracy z artystami i tradycyjnymi warszawskimi zakładami fotograficznymi, jak np. zakład pani Celiny Osieckiej na Saskiej Kępie. Wystawa 200 prac projektu trwa do końca listopada w Dużym Pokoju.
Organizacje tworzące Pracownię Duży Pokój wygrały w 2010 r. konkurs organizowany przez dzielnicę Śródmieście m.st. Warszawy „Lokal na kulturę”. Celem, wyznaczonym wówczas przez organizacje założycielskie, było stworzenie „miejsce dla wszystkich, którzy mają pomysły i szukają przestrzeni do ich realizacji”, oraz że „kształtowanie obywatelskości nie powinno odbywać się jedynie na polu bezpośrednie interwencji, ale także poprzez ćwiczenie inicjatywności – stopniowe, dobrowolne działania”. Prosty z dzisiejszej perspektywy cel wtedy wydawał się nieoczywisty – nie istniało w Warszawie ani w Polsce miejsce, które programowo byłoby tak otwarte na osoby z zewnątrz – artystów, działaczy społecznych, organizacje pozarządowe czy grupy mieszkańców.
Pracownia Duży Pokój oferowała (i oferuje) nieodpłatnie infrastrukturę – przestrzeń, wyposażenie techniczne oraz wsparcie organizacyjne i promocyjne. Takie założenie likwiduje barierę wejścia – każdy, kto chciał w celach niekomercyjnych skorzystać z przestrzeni, mógł to zrobić. PDP jest partycypacyjnym i animacyjnym „inkubatorem” dla artystów, działaczy, animatorów, badaczy, aktywistów, organizacji i instytucji, a także inicjatyw niezależnych i nieformalnych.
W 2011 r. Pracownia Duży Pokój otrzymała nagrodę m.st. Warszawy dla najlepszej inicjatywy pozarządowej S3ktor w kategorii Kultura. W 2014 r. Duży Pokój był analizowany w ramach „Laboratorium Żywej Kultury” – projekcie badawczym red. Edwina Bendyka prezentującym praktyki „ukazujące podmiotowość i twórczy potencjał o dużym rozwojowym znaczeniu, z punktu widzenia tak pojedynczych osób, jak i całych społeczności”. Jak pisali autorzy badania: Jeżeli można pozwolić sobie na pewną hierarchizację działań organizacji pozarządowych, to Pracownia Duży Pokój powinna stanąć w niej wysoko. Wiele organizacji robi wiele rzeczy ważnych dla kultury, jednak większość z nich można by uznać – używając tych pojęć luźno i niezobowiązująco – za nadbudowę, podczas gdy Duży Pokój działa na poziomie bazy. Tworzy fundament do tworzenia. Pracownia została zauważona i opisana przez Fundację Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (FISE) w publikacji InweStorzy Społeczni 2011-2014 zbierającą przykłady sukcesów organizacji ekonomii społecznej. W efekcie Pracownia Duży Pokój zyskała widoczność – świadczyć o tym mogą wizyty studyjne z Polski i zagranicy (odbyło się ich ponad 80). Świadczą o tym także podobne przedsięwzięcia realizowane na wzór Pracowni w innych miastach, a także to, że władze w ramach polityki miejskiej starają się powielić ten model tworząc i wspierając Miejsca Aktywności Lokalnej.
Pod koniec 2014 r. Duży Pokój zmienił siedzibę – władze dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, pozytywnie oceniając naszą dotychczasową działalność, podjęły decyzję o wynajęciu w celu prowadzenia Pracowni większego (208 m2) lokalu użytkowego. W efekcie zwiększyło to potencjał instytucji – lokal ma wejście z ulicy, przestrzeń do działań na w sumie prawie 100 m2. Za zmianą lokalu zostały wprowadzone działania mające na celu profesjonalizację działań – pojawił się stały personel (główny koordynator, koordynator administracyjny, grafik, obsługa techniczna, obsługa sprzątająca). W programie PDP pojawiły się działania skierowane do grup korzystających z przestrzeni. Wprowadzone zostały programy – WystaWy (wsparcie w organizacji wystaw artystycznych w Pracowni), rezydencja artystyczna Scena/Debiuty (produkcja debiutów młodych artystów) oraz program Artysta w Kryzysie (program wzmacniania kompetencji artystów do aktywności w polu zawodowym). Pracownia zaczęła być rozpoznawalna poza Warszawą – nawiązała współpracę z uczelniami artystycznymi w Polsce, w efekcie do Pracowni trafiają osoby z całej Polski.
Podsumowując – PDP odpowiada na potrzeby obywateli, stwarza możliwości działania na najbardziej podstawowym poziomie, rozwija kulturę aktywności społecznej, wytwarza i promuje kulturę.
Podejmowane działania można podzielić na bierne (udostępnianie infrastruktury – przestrzeni i zaplecza technicznego działań) oraz aktywne (działania skierowane na wzrost kompetencji osób korzystających z pracowni; działania animujące społeczność – lokalną, warszawskich twórców, działaczy społecznych; produkcja własnych wydarzeń z obszaru kultury, sztuki i nauki). Działania bierne są realizowane w sposób ciągły, z kolei działania aktywne zwykle są związane z realizowanymi projektami. Grono odbiorców działań Pracowni jest szerokie.
Formuła Pracowni, polegająca na udostępnianiu przestrzeni do działań i dawaniu wsparcia organizacyjnego, przyniosła znaczące rezultaty – w przestrzeni Pracowni Duży Pokój co roku odbywa się około 800 pojedynczych wydarzeń (spotkań, prób artystycznych, spektakli, pokazów filmów, debat, wystaw). W 80 proc. są wydarzenia organizowane przez osoby z zewnątrz. Około 35 proc. wydarzeń ma charakter otwarty – każdy może w nich wziąć nieodpłatnie udział. Co roku Pracownię odwiedza od 8 do 10 tys. osób.
Z przestrzeni Pracowni każdego roku korzysta około 120 instytucji – organizacji pozarządowych i akademickich, instytucji państwowych (m.in Instytut Adama Mickiewicza, Akademia Sztuk Pięknych, Uniwersytet Warszawski, Szkoła Filmowa w Łodzi) i samorządowych (m.in. Centrum Komunikacji Społecznej, Komisje Dialogu Społecznego, Biuro Edukacji m.st. Warszawy, biblioteka dzielnicy Śródmieście), Fundacja Reporterów, Watchdog Festival, Fundacja Civis Polonus, Stowarzyszenie Amnesty International, Centrum Edukacji Obywatelskie, Stowarzyszenie Praktyków Dramy „STOP- KLATKA” i inne.